TURIZM
Ilçemiz yaz mevsiminde adete yesilin ve çiçeklerin bütün tonlarini bünyesinde barindirir. Yayla denince aslinda akla Damal gelmelidir. Damal yaylalari dünyada esi ve benzeri olmayan doga güzelligine sahiptir.
Tarihi yerleri;
Gacibe, Kizlar Kalesi, Karanlik Kale, Tasli Kale, Ulgar Dagi, Halil Hoca'nin Mezari ve Cala Manastiri'dir.
GACIBE :
Otagli Köyü Yaylasi hudutlari içerisinde olup hakim bir tepe üzerine kurulmus bir gözetleme kulesi vardir. Tepenin yamacinda yerlesim yeri kalintilari mevcut olup zaman zaman kaçak define aramalari yapildigi söylenmektedir. Asik Kerem’in Asli’yi ararken gecibeden geçtigi ve konakladigi efsanesi vardir.yukari Gündes Köyü’nden geçerken Kerem’i tasladiklari rivayet edilir. Bu olay üzerine Kerem’in su beyiti söyledigi de rivayetler arasindadir.
Gündesliye gündesliye
Davun isliye
Köpekleri vardir, insan disliye
Gacibede bir gelin elinden su içtigi söylenmekte onun üzerine de su beyiti söyledigi söylenmektedir.
Sastim anam sastim
Gacibe sehrinden geçtim
Bir gelinin elinden su içtim
Ayni benim han aslima benzermis.
SEYITÖREN KÖYÜ ( KIZLAR KAYASI KÖYÜ ) :
Köyün yakininda hakim bir tepe üzerinde yerlesim yeri mevcuttur. Burada yasayan insanlari bir kiz beyin idare ettigi yani yönettigi rivayet edilir. Bu yönetici kiz düsmanlari tarafindan bir savas sirasinda öldürülür. Bu kiza bir anit mezar yaptirilir. Mezarin üzerine bir tas kule insa edildigi söylenmektedir. Zaman zaman burada da kaçak aramalar yapilmistir.
SAMITHEV (ÜÇDERE) KÖYÜ KARANLIK KALE :
Üçdere Köyü üstünde olup derenin kenarindadir. Her ne kadar kale olarak söylenmekte ise de su anda yikilmis vaziyettedir. Kalenin içinde mahzen olup oradan geçilerek dereye yer altindan suya inildigi söylenmektedir.
Daha sonralari Osmanli Devleti kargasalik döneminde buralarda küçük çapli çetelerin oldugu ve bu kalede ikamet ederek yöre halkina zulüm yaptigi, adam vurdugu ve ev soyduklari söylenmektedir. Kiçatan isminde bir eskiyanin buralarda insanlara eziyet ettigi söylenmektedir. Top yolu denilen tarihi yolda bu kalenin üst tarafindan geçmektedir.
ANIT MEZAR ( HALIL HOCA’NIN MEZARI ) :
Obrucak köyünün içinde bir tepe üzerinde insa edilmistir. Halil Hoca 1948 yilinda Sovyetler Birligine bilmeyerek yolunu yitirip geçmis. Yedi yil Sovyetler Birliginde kalmistir. Eski Türkçe okumuslugu olan bu Üçdere’li vatandas halk tarafindan sevilip sayilan ve iyi birisi olarak taninmaktadir. Sovyetlerden geldiginde Türkiye’de bir yeri tanimamis, ancak Ardahan’a getirildiginde Demirköprü’yü taniyarak burasi Ardahan demis. Taniyanlar çikmis. Evine gelince pek konusmaz olmus. Geldikten sonra bir yil yasamis. Kendisi Üçdere Köyü’nden oldugu halde istegi üzerine Obrucak Köyü’ne defnedilmistir.
Rivayete göre mezarinda bazen ates yandigi söylenir. Bayramlarda mezari halk tarafindan ziyaret edilmektedir.
ULGAR DAGI :
Bu dag 2950 metre yükseklikte olup, yilin ilk kari buraya yagar. Damal – Posof ilçe sinirinda bulunan Ulgar Dagi bir gelin dudagini andirmaktadir. Volkanik bir dag oldugu püskürük kayalardan anlasilmaktadir. Bu dagin ziyaret oldugu da söylenmektedir. Hatta insanlar birbirlerine beddua( kargiç) ederken “Çagirim ki sana Ulgar’dan bir zeval ola” derler. Herhangi bir çikmazi ve istegi olanlarda Ulgardan medet umar yalvarirlar. “Döndüm Ulgar’a çagirdim Allah’a” diyerek dilek dilerler. Bu dagin arka yamaci olan Esek Sirti denilen yerde ve Sülgür Dere’sinde Türk- Rus savaslari olmustur. Kisin kasim ayindan nisan ayi sonlarina kadar karla kapli olan dagin basindan duman eksilmez. Yaz gelince yemyesil ve çiçeklerle bezenmektedir. Yamaçlarindan çok soguk ve içim hos sular fiskirmaktadir. Bu dag ile ilgili bir de mani vardir.
Ulgar bir maral olsa,
Saplisi karar olsa
Ulgar seni yikarim
Yara bir zarar olsa.
KILISE :
Damal Merkez Konuksever Mahallesinde bir de kilise bulunmaktadir. Küçük bir kilisedir. Kapisi batiya pencereleri de güneye ve doguya bakmaktadir. Distan ve içten duvarlari yontulmus tastan yapilmistir. Duvarlarda Horasan denilen harç kullanilmistir. Horasan yumurta ve kireç karisimi bir harç olup sökülmesi zor dayanikli bir harçtir.
Üst tavan kismi kubbe seklinde olup sökülmüstür. Duvarlarinin bir kismi kaçak kazilar sonucu sökülüp tahrip edilmistir. Etrafindan insan kemikleri ve iskeleti çikmaktadir. |
